Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2007

συνταγματική κρίση

Σύντομα η συνταγματική κρίση επεκτάθηκε σε αιματηρές διακοινοτικές ταραχές, οι οποίες οδήγησαν τους Τουρκοκυπρίους σε πλήρη απομόνωση, απόσυρση σε θύλακες και αποχή από την πολιτική ζωή της χώρας. Το πρώτο επεισόδιο συνέβη στις 21 Δεκεμβρίου 1963, όταν Τουρκοκύπριοι πολίτες συνεπλάκησαν με Ελληνοκύπριους αστυνομικούς στον τουρκοκυπριακό τομέα της Λευκωσίας. Αποτέλεσμα ήταν δύο Τουρκοκύπριοι πολίτες και ένας Ελληνοκύπριος αστυνομικός νεκροί. Πάντως αυτή ήταν η σπίθα για μια από όλους ήδη αναμενόμενη έκρηξη. Στη συνέχεια Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι παραστρατιωτικοί συνέχισαν τις ταραχές, οι οποίες διατήρησαν την ίδια ένταση ως τον Αύγουστο του 1964. Ακριβείς αριθμοί δεν υπάρχουν, ούτε και αντικειμενικές περιγραφές των γεγονότων. Ομάδες και από τις δύο κοινότητες επετίθεντο σε αντίπαλα χωριά και σκότωναν ή έπαιρναν ομήρους. Οργανώθηκαν κατά καιρούς επίσημες ανταλλαγές ομήρων. Κατά την πρώτη στις 26 Δεκεμβρίου 1963 η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση παρέδωσε 545 Τουρκοκύπριους και η τουρκοκυπριακή πλευρά 26 Ελληνοκύπριους. Τον Ιανουάριο του 1964 συνήλθε συνδιάσκεψη στο Λονδίνο για την εξεύρεση λύσης, η οποία όμως απέβη άκαρπη. Για πάνω από έξι μήνες ένοπλες παραστρατιωτικές ομάδες συγκρούονταν και η επέμβαση των κυανοκράνων απέτρεψε πολλές φορές κλιμάκωση της έντασης. Δεύτερο κρίσιμο επεισόδιο θεωρείται αυτό που έγινε στην Αμμόχωστο στις 11 Μαΐου 1964, όταν τρεις Ελλαδίτες αξιωματικοί της ΕΛΔΥΚ και ένας Ελληνοκύπριος αστυνομικός εισήλθαν με ένα τζιπ υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στον τουρκοκυπριακό τομέα της πόλης και επακολούθησε συμπλοκή με Τουρκοκυπρίους, κατά την οποία σκοτώθηκαν ένας αξιωματικός της ΕΛΔΥΚ και ο Ελληνοκύπριος αστυνομικός. Το περιστατικό αυτό έγινε αφορμή να αναζωπυρωθεί η βία και να ενταθούν οι ένοπλες συγκρούσεις και οι απαγωγές. Στο διάστημα αυτό πολλοί Τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν τα μεικτά χωριά στα οποία ζούσαν και κατέφυγαν σε θύλακες Τουρκοκυπρίων στο βόρειο μέρος του νησιού. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στο φόβο που προξενούσαν οι ελληνοκυπριακές ένοπλες επιθέσεις εναντίον τους και εν μέρει σε οργανωμένο σχέδιο της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η οποία με αυτόν τον τρόπο προσπαθούσε να επιτύχει μια de facto διχοτόμηση του νησιού. Οι ένοπλες αυτές ταραχές ενισχύονταν και από τις «ανεύθυνες, ανακριβείς και ιδιαίτερα συναισθηματικές περιγραφές του τοπικού τύπου». Στην αρχή οι βρετανικές δυνάμεις έπαιζαν το ρόλο του διαιτητή, μέχρι να αποστείλει ο ΟΗΕ κυανόκρανους. Τότε χαράχτηκε και για πρώτη φορά η Πράσινη Γραμμή με σκοπό ως νεκρή ζώνη να χωρίσει γεωγραφικά τις δύο κοινότητες, υπό τον φόβο επέμβασης της Τουρκίας ως εγγυήτριας δύναμης υπέρ των Τουρκοκυπρίων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: